Noord-Limburg

22 april 2024: Lezing over insecten in de tuin

Op maandagavond 22 april verzorgde dhr. Maurice Jansen een interactieve workshop over het belang van insecten in de tuin en in de natuur.
Zoals dat bij een docent past had hij de zaal voorbereid door het uitstallen van o.a. een binoculair, geprepareerde insecten en naslagmaterialen.  Bezoekers konden hier vrijblijvend gebruik van maken.
Tijdens de voorstelronde werd duidelijk dat Maurice een voorbeeld is van iemand waarbij werk en hobby altijd zijn samengegaan. Als entomoloog en botanicus werkte hij in het verleden als docent en medewerker van de NVWA, de vroegere plantenziektekundige dienst. Zijn specialisatie was het onderzoeken van dop-, wol- en schildluizen. Na zijn pensioen zette hij zijn onderzoeken door vanuit zijn thuis ingerichte werkkamer. Dat voor hem de interactie tussen dieren en planten een belangrijke plaats innemen blijkt uit zijn functie als districtscoördinator bij Floron (Floristisch Onderzoek Nederland).

Rode draad in de presentatie, en de daarop aansluitende discussies met de bezoekers, was de bezorgdheid over de afname van het aantal geleedpotigen.
Het accent van de presentatie lag vooral op de oorzaken en mogelijke oplossingen. Veel werd geïllustreerd met onderzoeksresultaten, voorbeelden en schitterende afbeeldingen.

Voorbeelden van oorzaken voor de daling van het aantal insecten zijn het verarmd landschap, versnippering, verdwijnen van bosjes en plassen, herbiciden, fungiciden, pesticiden, ammoniak, overbemesting, stikstof, zwavel en verzuring.

Tuinliefhebbers, die in het algemeen ook natuurliefhebbers zijn, kunnen tegen veel dilemma’s aanlopen.
Meestal kopen ze in bij tuincentra of kwekers. Het betreft vaak uitheemse producten waaraan onze inheemse insecten niet zo veel hebben. Ter illustratie: Op de Amerikaanse eik, die van oorsprong uitheems is, zijn 12 verschillende insecten aangetroffen. Op de inheemse zomereik zijn dat 423 soorten. Daarnaast zijn de producten in tuincentra vaak niet biologisch gekweekt en bevatten ze residu’s van bestrijdingsmiddelen.
Ook het beperken en beheersen van bovengrondse en ondergrondse insectenschade aan planten is voor veel tuinliefhebbers een probleem. Vaak wordt deze schade veroorzaakt door exoten.
Gelukkig gebruiken de meeste tuinbezitters geen chemische middelen meer. Inheemse natuurlijke vijanden melden zich vanzelf. Het uitzetten van uitheemse natuurlijke vijanden lijkt een goede oplossing, maar kan tot onvoorspelbare problemen leiden.

Er is behoefte aan een overzicht van tuincentra en kwekers die biologische en inheemse producten kweken en verkopen. Genoemd werd Mart Jansen uit Lottum, bekend als adverteerder in Groenwijzer. Wie kent er meer? Geef ze door aan Groei & Bloei en wij verspreiden ze.

Maurice gaf de tip om de verspreidingsatlas (https://www.verspreidingsatlas.nl/planten ) te raadplegen om te onderzoeken of een plant inheems is.

Het was een avond met veel informatie die bevestigde dat de biodiversiteit snel achteruit gaat.  Belangrijk is, naast bewustwording, dat we er ook wat aan kunnen doen en dat we die oplossingen moeten doorgeven aan anderen. Denk bijvoorbeeld aan het vervangen van bestrating door beplanting. Op dit moment is slechts 36% van de tuinoppervlakte in Nederland groen. Soms zijn goed bedoelde acties, als het inzaaien van bermen met "carnavalsmengsel", minder succesvol dan gehoopt.

Helaas konden een aantal van onze leden er niet bij zijn doordat ze op meerdaagse tuinreis naar Mallorca waren.

Maurice beloofde om nog informatie na te sturen met o.a. verkooppunten van biologisch geteelde planten en pesticiden op planten.
Klik op de volgende liks om deze te downlowden:

Websites biologische planten

Onderzoeksrapport over gangbare tuinplanten en bedreiging voor insecten

Foto's